درمان یبوست - دکتر دانش پژوه

درمان یبوست روش های مختلفی دارد که اغلب می توان با تغییر رژیم های غذایی و مصرف دارو این مشکل را برطرف نمود. اما در برخی موارد یبوست به حدی سخت و طاقت فرسا خواهد شد که نیاز به مراجعه به پزشک و امتحان روش های دیگر پیدا می شود. با این حال ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با برخی از روش های درمان یبوست آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

درمان یبوست - دکتر دانش پژوه

یبوست چیست؟

یبوست زمانی بوجود می آید که فرد توانایی تخلیه روده بزرگ نداشته باشد. درمان‌های خانگی و تغییر برنامه غذایی می‌تواند به رفع و درمان یبوست کمک کند. اما گاهی اوقات ممکن است به مراجعه به پزشک نیاز داشته باشد. به عبارتی، یبوست می تواند به دلایل زیادی رخ دهد. هرچه غذا در دستگاه گوارش کندتر حرکت کند، روده بزرگ آب بیشتری جذب کرده و مدفوع سفت تر می شود. با این تعریف می توان گفت که اگر فردی در طول هفته کمتر از 3 بار مدفوع کند؛ دچار یبوست شده است. از علائم اصلی یبوست می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• مشکل در دفع مدفوع
• زور زدن هنگام دفع مدفوع
• دفع مدفوع کمتر از حد معمول
• مدفوع توده ای، خشک یا سفت
• درد و گرفتگی در شکم
• احساس نفخ
• حالت تهوع
• از دست دادن اشتها

آیا بروز یبوست میتواند ارثی باشد؟

علل یبوست متعددند و ارثی بودن یبوست کاملاً معلوم نیست. با این حال، برخی مطالعات نشان می دهند که برخی از عوامل ژنتیکی می توانند به افزایش خطر یبوست در برخی افراد کمک کنند. به عنوان مثال، برخی بیماری های ژنتیکی مانند بیماری هیرشسپرونگل، سندرم کراون، سندرم ایزاک و نارسایی عملکرد کلیه می توانند عاملی در ایجاد یبوست شوند. اما بیشتر موارد یبوست با تغذیه نامناسب، کمبود آب، نقص فعالیت بدنی و مصرف بیش از حد داروها مرتبط هستند. بنابراین، اگر افرادی در خانواده شما دچار یبوست هستند، این به معنای این نیست که شما نیز به همین مشکل مبتلا خواهید شد.

برای درمان یبوست چه چیز هایی بخوریم؟

یکی از روش های درمان یبوست این است که آنچه را که می خورید و می نوشید؛ تغییر دهید. یعنی تغییر برنامه غذایی در درمان یبوست می تواند بسیار کمک کننده باشد. برای مثال:

غذاهای پر فیبر بیشتری بخورید

اگر فیبر بیشتری می خورید یا مکمل فیبر مصرف می کنید، مقدار زیادی آب و مایعات دیگر هم در کنار آنها بنوشید. در مورد آنچه باید بخورید و بنوشید برای کمک به رفع یبوست با پزشک خود مشورت کنید. برای مثال، بسته به سن و جنس شما، بزرگسالان باید 25 تا 31 گرم فیبر در روز دریافت کنند. برخی از منابع فیبر شامل:
• غلات کامل، مانند نان گندم کامل و پاستا، بلغور جو دوسر و غلات سبوس دار
• حبوبات مانند عدس، لوبیا سیاه، لوبیا چشم بلبلی، سویا و نخود
• میوه هایی مانند انواع توت ها، سیب با پوست، پرتقال و گلابی
• سبزیجاتی مانند هویج، کلم بروکلی، نخود سبز و سبزی جات
• آجیل، مانند بادام، بادام زمینی و گردو

نوشیدن آب کافی

برای کمک به عملکرد بهتر فیبر، باید آب و سایر مایعات، مانند آب میوه‌ها و سبزیجات طبیعی شیرین شده و سوپ ‌های شفاف بنوشید. نوشیدن آب به اندازه کافی و دیگر مایعات مانند آبمیوه ها نیز راه خوبی برای جلوگیری از کم آبی بدن است. هیدراته ماندن برای سلامت کلی شما مفید است و می تواند به شما در درمان یبوست کمک کند.

فعالیت بدنی منظم داشته باشید

انجام فعالیت بدنی منظم ممکن است به تسکین علائم شما کمک کند. با ورزش کردن و فعالیت های بدنی منجر به سوخت و ساز بیشتر شده و بی شک در درمان یبوست موثر خواهد بود.

درمان یبوست - دکتر دانش پژوه

درمان یبوست درخانه

راه های زیادی برای درمان یبوست وجود دارد که البته بیشتر این درمان ها نیز خانگی هستند. علاوه بر موارد گفته شده در بالا یک سری موارد دیگر نیز وجود را که در درمان به شما کمک خواهد کرد. برخی از این درمان ها شامل:

قهوه بنوشید، به خصوص قهوه کافئین دار: نوشیدن قهوه ممکن است به رفع یبوست کمک کند. در برخی افراد، مصرف قهوه می تواند میل به دستشویی را افزایش دهد. به این دلیل که قهوه ماهیچه های دستگاه گوارش را تحریک می کند.

غذاهای دارای پروبیوتیک بخورید: پروبیوتیک ها میتوانند به جلوگیری از یبوست مزمن کمک کنند. پروبیوتیک ها از نوع باکتری های زنده ای هستند که به شکل طبیعی در روده وجود دارند معمولا فیبرهای غذایی باعث کاهش حجم مدفوع می شوند و با بهبود سلامت دستگاه گوارش اثرات مثبتی در درمان یبوست ایفا می کنند. کنگر، سیر، پیازها، موز و تره فرنگی از جمله این مواد غذایی به شما می آیند.

آلو بخورید: مردم اغلب از آلو و آب آلو به عنوان داروی طبیعی برای یبوست استفاده می کنند. آلو ممکن است سریع ترین راه حل طبیعی موجود باشد.

درمان یبوست نوزادان

نوزادی که یبوست دارد معمولا حرکات روده ای دارد که سفت یا گلوله مانند به نظر می رسد. یبوست در نوزادان موجب ناراحتی آنها شده و در اغلب موارد گریه می کنند. ممکن است نوزاد دفعات دفع مدفوع کمتری نسبت به قبل داشته باشد، به عنوان مثال هر یک تا دو روز یک بار اجابت مزاج داشته باشد تا حد معمول قبلی که سه تا چهار روز در روز بود. درمان یبوست نوزادان به شکل زیر است:

 نوزادان زیر چهار ماه

اگر کودک شما کمتر از چهار ماه دارد، در مورد درمان یبوست با پزشک خود صحبت کنید. برای نوزادان در هر سنی، در صورت وجود علائم یا علائم نگران کننده (مانند درد شدید یا خونریزی مقعدی) همراه با یبوست، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

نوزادان بالای چهار ماه

آب میوه: اگر نوزاد شما حداقل چهار ماهه است، می توانید برای درمان یبوست آب میوه های خاصی بدهید. آب آلو، سیب یا گلابی.
شربت ذرت تیره: شربت ذرت تیره صدها سال است که یک درمان عامیانه برای یبوست بوده است.
غذاهای با فیبر بالا: اگر نوزاد شما شروع به خوردن غذاهای جامد کرده است، می توانید غلات جو را جایگزین غلات برنج کنید. همچنین می‌توانید میوه‌ ها و سبزیجات با فیبر بالا (یا پوره‌ها)، از جمله زردآلو، سیب‌زمینی شیرین، گلابی، آلو، هلو، آلو، لوبیا، نخود، کلم بروکلی یا اسفناج را نیز در برنامه غذایی آنها قرار دهید

آیا مصرف آب هویج برای درمان یبوست یبوست نوزادان مناسب است؟

آب هویج یکی از درمان‌های سنتی برای درمان یبوست است و برخی افراد معتقدند که مصرف آن می‌تواند یبوست را بهبود بخشد. با این حال، نظر پزشکان در این خصوص متفاوت است و به طور کلی، مصرف آب هویج به تنهایی نمی‌تواند یبوست را بهبود بخشد و در صورت تأیید توسط پزشک، به عنوان یکی از درمان‌های تکمیلی در کنار داروها و سایر تغذیه‌ها مصرف می‌شود. اگر نوزاد شما به دلیل یبوست به پزشک مراجعه کرده است، پزشک احتمالاً شما را درباره رژیم غذایی و درمان‌های مختلف هشدار داده است. به همین دلیل، بهتر است پیش از مصرف هرگونه دارو یا درمان خاص، با پزشک خود مشورت کنید.

درمان یبوست - دکتر دانش پژوه

درمان یبوست کودکان

یبوست یکی از مشکلات معمول در سن های مختلف کودکان است. رایج در کودکان در هر سنی است. کودک مبتلا به یبوست ممکن است دفعات دفع مدفوع کمتر از حد نرمال داشته باشد، یا دفع مدفوع او سخت و دردناک باشد. اکثر کودکان مبتلا به یبوست مشکل پزشکی ویژه ای ندارند که باعث یبوست و علائم آن شود. یبوست معمولا با تغییر در رژیم غذایی یا رفتار یا گاهی اوقات با دارو برطرف می شود. می توانید برای درمان یبوست از درمان های خانگی استفاده کنید. اگر درمان خانگی مفید نیست، با پزشک فرزندتان صحبت کنید.

توصیه های غذایی: برای کودک خود یک رژیم غذایی متعادل شامل غذاهای غلات کامل، میوه ها و سبزیجات قرار دهید.

آب میوه: برخی از آب میوه ها می توانند به نرم شدن حرکات روده کمک کنند. این ها عبارتند از آلو، سیب یا گلابی (سایر آب میوه ها چندان مفید نیستند).

مکمل فیبر: ممکن است برای برخی از کودکان توصیه شود. مکمل‌های فیبر به اشکال مختلفی از جمله ویفر، قرص جویدنی، یا فیبر پودری موجود است که می‌توان آن را در آبمیوه مخلوط کرد.

تشویق به عادات سالم توالت کردن: اگر کودک شما آموزش توالت رفتن دارد، او را تشویق کنید که یک یا دو بار در روز بعد از غذا خوردن، تقریبا 10 دقیقه روی توالت بنشیند.

درمان یبوست بعد از زایمان

بعد از زایمان، بسیاری از زنان با مشکل یبوست مواجه می شوند. این مشکل ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، کاهش فعالیت بدنی و نگرانی درباره مراقبت از نوزاد باشد. درمان یبوست بعد از زایمان می تواند شامل روش های غیر دارویی و دارویی باشد. یبوست بعد از زایمان در افراد بسیار شایع است. بسیاری از افراد در دوران بارداری یبوست را تجربه می‌کنند که با اجابت مزاج دشوار مشخص می‌شود، و می‌تواند بعد از زایمان ادامه پیدا کند، یا ممکن است برای اولین بار بعد از زایمان ایجاد شود. برای درمان یبوست بعد از زایمان مواردی که در بالا گفته شد می تواند اثربخش باشد. یعنی تغییر برنامه غذایی و استفاده از فیبر زیاد به همراه آب فراوان و انجام ماساژ شکمی در بهبودی این عارضه موثر است. همچنین کمی پیاده روی (با سرعت آهسته) می تواند به حرکت روده ها کمک کند. از جمله راهکارهای دارویی درمان یبوست بعد از زایمان میتوان به  استفاده از ملین ها، لاکتولوز و حتی سفیده تخم مرغ اشاره کرد اما مهم این است که پیش از شروع هرگونه درمان دارویی، با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص در صورتی که شما در حال شیردهی هستید. همچنین، اگر علائم یبوست شدید است، بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا ممکن است به داروهای قوی تری احتیاج داشته باشید و یا باید تحت نظارت پزشکی قرار بگیرید.

درمان یبوست - دکتر دانش پژوه

درمان یبوست در سالمندان

یبوست یا یبوست مزمن مشکلی است که در بسیاری از سالمندان رخ می دهد و می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی آنها تأثیر بگذارد. در دوران سالمندی به علت تحرک کم و رعایت نکردن برنامه غذایی سالم و استفاده از داروها و شرایط پزشکی مرتبط با سن، یبوست بسیار رایج است. با توجه به اینکه با افزایش تحرک می توان میزان سوخت و ساز بدن را بالا برد و در نهایت به دفع کمک کرد،اغلب سالمندان از آن خودداری می کنند. بنابراین فعالیت های بدنی از جمله پیاده روی هر چند کم هم در درمان یبوست این افراد موثر خواهد بود. اما در برخی موارد میزان یبوست شدیدتر است و نیاز به مشورت با پزشک خواهد بود. پزشک معمولا با تجویز دارو سعی در رفع این مشکل می کند. به جز داروها، برای درمان یبوست در سالمندان روش های غیر دارویی هم وجود دارد که می تواند بهبود بسیار خوبی در وضعیت یبوست به دنبال داشته باشد. در ادامه به برخی از روش های غیر دارویی برای درمان یبوست در سالمندان اشاره می کنیم:

  1. رژیم غذایی پر فیبر: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر زیاد مانند میوه ها، سبزیجات، غلات و نان های پر فیبر به عنوان یک راهکار غیر دارویی برای درمان یبوست در سالمندان پیشنهاد می شود. مصرف فیبر باعث افزایش حجم مدفوع و ایجاد تحرک بیشتر در روده می شود. اما مصرف فیبر باید به طور تدریجی و با مشورت پزشک آغاز شود تا برای سالمندان قابل قبول باشد.
  1. مصرف مایعات به میزان کافی: مصرف آب به میزان کافی، برای رطوبت دادن مدفوع و سهولت در دفع  آن بسیار مهم است. سالمندان به دلیل کاهش احساس تشنگی در معرض خطر خشکی و کمبود آب قرار دارند، بنابراین بهتر است از آنها خواسته شود که در طول روز مقدار کافی آب مصرف کنند.
  1. فعالیت فیزیکی: انجام تمرینات ورزشی معتدل مانند پیاده روی، شنا، یوگا و تمرینات تنفسی می تواند بهبودی در وضعیت یبوست در سالمندان داشته باشد. این فعالیت ها می تواند باعث افزایش حرکت روده و تحریک عضلات آن شود.
  1. استفاده از تکنیک های آرامش‌دهند: استراحت و تأمل می تواند به آرامش روانی و کاهش استرس و اضطراب سالمندان کمک کند و بهبودی در وضعیت یبوست در آنها داشته باشد. فعالیت های آرامش بخش مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات ذهنی می تواند به سالمندان کمک کند تا احساس آرامش و رضایت بیشتری داشته باشند و مشکلات یبوست را بهبود بخشند.
  1. تغییر سبک زندگی: اصلاح سبک زندگی سالمندان می تواند بهبودی در وضعیت یبوست آنها داشته باشد. برای مثال، استفاده درست از توالت، استفاده از مبلمان مناسب برای نشستن و جلوگیری از فشار بر روی شکم و روده، می تواند به بهبودی وضعیت یبوست در سالمندان کمک کند.
  1. ماساژ شکم: ماساژ شکم می تواند بهبودی در تحرک روده و رفع یبوست در سالمندان داشته باشد. ماساژ شکم به عنوان یک روش غیر دارویی و ایمن، می تواند برای سالمندانی که از عوارض دارویی یا بیماری های دیگری که مصرف داروهای شیمیایی را ممنوع می کنند، مفید باشد.

در نهایت، برای درمان یبوست در سالمندان بهتر است همواره با پزشک معالج و متخصص خود مشورت کنید و هرگونه تغییر در روش های درمانی خود را با او مطرح کنید.

سوالات متداول درمان یبوست

خیر، یبوست یکی از مشکلات معمول در سن های مختلف کودکان است. رایج در کودکان در هر سنی است. کودک مبتلا به یبوست ممکن است دفعات دفع مدفوع کمتر از حد نرمال داشته باشد، یا دفع مدفوع او سخت و دردناک باشد. اکثر کودکان مبتلا به یبوست مشکل پزشکی ویژه ای ندارند که باعث یبوست و علائم آن شود. یبوست معمولا با تغییر در رژیم غذایی یا رفتار یا گاهی اوقات با دارو برطرف می شود. می توانید برای درمان یبوست از درمان های خانگی استفاده کنید. اگر درمان خانگی مفید نیست، با پزشک فرزندتان صحبت کنید.

یبوست زمانی بوجود می آید که فرد توانایی تخلیه روده بزرگ نداشته باشد. به عبارتی، یبوست می تواند به دلایل زیادی رخ دهد. هرچه غذا در دستگاه گوارش کندتر حرکت کند، روده بزرگ آب بیشتری جذب کرده و مدفوع سفت تر می شود. با این تعریف می توان گفت که اگر فردی در طول هفته کمتر از 3 بار مدفوع کند؛ دچار یبوست شده است.



3 دیدگاه ‌ها

  • با سلام و خسته نباشید.
    سپاس از راهنمایی های کامل و مفید شما

  • سلام وقتتون بخیر
    برای درمان سریعتر یبوست امکان مصرف قرص و دارو وجود داره؟
    ممنون میشم راهنمایی بفرمایید

    • با سلام و وقت بخیر خدمت شما خواننده گرامی؛
      قبل از هرگونه مصرف دارویی برای درمان یبوست، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. مصرف دارو بدون تجویز پزشک و به صورت خودسرانه، می‌تواند موجب عوارض جانبی و تداخل با داروهای دیگر شود. در مواردی که یبوست برای مدت طولانی ادامه دارد و روش‌های غیردارویی برای درمان موثر نبودند، پزشک ممکن است نیاز به تجویز دارو داشته باشد. در این صورت، پزشک شما بهترین دارو و میزان مصرف آن را تعیین خواهد کرد. به‌طور کلی، مصرف دارو برای درمان یبوست باید به‌طور دقیق و با توجه به شرایط فردی هر فرد تعیین شود.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *