لاپاروسکوپی کیسه صفرا
کیسه صفرا یک اندام کوچک نزدیک به کبد است. کیسه صفرا نقش ذخیرهسازی مایع صفراوی را بر عهده دارد که توسط کبد ترشح میشود. کیسه صفرا مایع صفرا را به روده کوچک ریخته و به این ترتیب به تجزیه سلولهای چربی در فرآیند هضم کمک میکند. به هر حال توجه داشته باشید فرآیند هضم طبیعی بدون وجود کیسه صفرا نیز امکانپذیر است و به همین خاطر برداشتن کیسه صفرا یک روش درمانی مناسب برای مواردی است که این ناحیه از بدن دچار بیماری یا عفونت شده باشد.
نحوه عمل :
بیمار در وضعیت خوابیده به پشت، در حالی که سر بیمار مختصری به سمت بالا و متمایل به چپ است قرار داده میشود.
بعد از پرپ و درپ، برشی در ناحیهٔ بالای ناف داده میشود و از این محل سر سوزن مخصوص گاز وارد صفاق میشود. از همین راه پریتوئن از گاز کربن دی اکسید پر شده تا اینکه فشار گاز به ۱۵-۲۰ میلیمتر جیوه برسد، سپس سر سوزن گاز خارج شده و در آن قسمت کانولای Hasson را وارد میکنیم و بدین ترتیب دوربین وارد حفرهٔ شکم میشود
سپس یک کانولای۱۰ میلی متری زیر زائدهٔ گزیفوئید در سمت چپ خط میانی بدن و یک کانولای ۵ میلیمتری در زیر دندهها با فاصلهٔ یک کف دست در سمت راست و کانولای ۵ میلیمتری بعدی را در خط مید آگزیلاری طرفی (زیر بغل) قرار میدهیم.
با یک فورسپس دندانه دار از کانولای زیر بغل، فوندوس کیسهٔ صفرا را میگیرند.
با یک گرسپر دیگر از طریق کانولای ربع بالایی راست، گردن کیسهٔ صفرا را گرفته و آن را به سمت خارج میکشند.
سپس پروب دیاترمی از طریق کانولای ۱۰ میلیمتری وارد شده و هنگامی که شریان و مجرای سیستیک تشخیص داده شد، شریان را با استفاده از دو بست فلزی (یکی را در قسمت پروگزیمال و دیگری را در سمت کیسهٔ صفرا) لیگاتور نموده و با قیچی آن را قطع میکنند. در مورد قطع مجرای سیستسک نیز به همین روش عمل میکنند.
با پروب دیاترمی کیسهٔ صفرا را از بستر کبد جدا نموده و از محل کانولای ۱۰ میلیمتری خارج میکنند. برای خارج کردن کیسهٔ صفرا بهتر است از ابزار مخصوصی که در سر آن کیسهٔ پلاستیکی (Endo bag) تعبیه شده استفاده نمود. درم مواردی که مشکوک به سرطان کیسهٔ صفرا باشیم استفاده از اندوبگ الزامی است، در غیر این صورت ممکن است هنگام خارج کردن کیسه، سلولهای سرطانی گسترش یابند. هنگام خارج کردن کیسه از حفرهٔ شکمی، هم چنین باید مراقب بود تا کیسه پاره نشود، زیرا در این صورت امکان عفونت زخم و عوارض بعدی به وجود میآید.
شستوشوی مختصری صورت گرفته و کانولاها خارج شده و گاز پریتوئن را تخلیه میکنند. و در آخر نیز محلهای برش را بخیه میزنند.
چرا از عمل جراحی لاپاراسکوپی برای برداشتن کیسه صفرا استفاده میشود؟
در صورت مواجه شدن با شرایط زیر ممکن است نیاز به برداشتن کیسه صفرا با استفاده از روش لاپاراسکوپی وجود داشته باشد:
اختلال حرکتی کیسه صفرا، هنگامی اتفاق میافتد که کیسه صفرا به خاطر آسیبدیدگی به نحو صحیح پر یا خالی نشود.
سنگ مجاری کیسه صفرا، زمانی ایجاد میشود که سنگ صفرا به مجاری صفراوی وارد شده و بهطور بالقوه باعث مسدود شدن این مجاری و ایجاد محدودیت برای خالی شدن مایع صفرا در روده کوچک شود.
كله سیستیت، که یک التهاب در کیسه صفرا است.
پانکراتیت، که به معنی التهاب در لوزالمعده است.
عمل جراحی لاپاراسکوپی به این دلیل نسبت به عمل جراحی باز از برتری برخوردار است که در این حالت به علت ایجاد شکافهای کوچکتر خطرات ناشی از عفونت، خونریزی، و نیز دوره ریکاوری بیمار کاهش پیدا کند.
تغذیه بعد از لاپاروسکوپی کیسه صفرا:
شش تا هشت ساعت بعد از عمل جراحی لاپاروسکوپی (جراحی بسته )کیسه صفرا معمولاً به بیمار مایعات صاف شده همچون آب,چای,آب میوه و آب کمپوت داده می شود و در صورتی که بتواند تحمل کند رژیم بیمار به رژیم مایعات همچون سوپ و سپس به رژیم نرم کم چربی همچون جوجه کباب و مختصری برنج و مانند این ها تبدیل می شود; پیروی از یک رژِیم غذایی علمی و درست، موجب بهترین پاسخ و کمترین عوارض خواهد شد.
همان طور که می دانیم صفرا توسط کبد ترشح می شود و در کیسه ی صفرا ذخیره می شود و پس از خوردن غذای چرب وسنگین و ورود چربی به روده ها,کیسه ی صفرا منقبض شده و مقدار زیادی صفرا وارد روده می شود و به هضم چربی کمک می کند هنگامی که بیمار تحت عمل جراحی کیسه ی صفرا قرار می گیرد ترشح صفرا از کبد ادامه دارد ولی چون به طور مستقیم وارد روده می شود و جایی برای ذخیره ی آن نیست, امکان ورود حجم بالای صفرا به داخل روده وجود ندارد و لذا ممکن است پس از عمل برای مدتی(حدود شش ماه تا یک سال) بیمار نتواند غذای چرب وسنگین را به راحتی هضم نماید. بنابراین توصیه می شود بیماران پس از عمل جراحی کیسه صفرا حد اقل به مدت شش ماه تا یک سال(بسته به علایم بالینی بیمار) از خوردن غذای چرب پرهیز کند و نیز از لبنیات کم چرب استفاده نماید. همچنین در هر وعده ی غذایی حجم کمی از غذا میل کند. در صورت ضرورت بیمار میتواند تا پنج بار در روز غذا(باحجم کم) بخورد تا دچار مشکل های گوارشی نشود.