کیست پستان یکی از بیماری های رایج پستان است که بسیاری از بانوان را به خود درگیر می کند. در این بیماری، یک توده پر از مایع در بافت پستان ایجاد می شود. اگر بخواهیم یک زمان دقیق برای بروز این عارضه تعیین کنیم، می توان به قبل از یائسگی و نزدیک آن اشاره کرد. کیست سینه عموما بی خطر است و می تواند در یک یا هر دو سینه ظاهر شود. توده سینه انواع مختلفی دارد؛ برخی از آن ها نرم و برخی دیگر سفت هستند. با توجه به سایز و موقعیت قرار گیری کیست پستان، ممکن است بیمار احساس متفاوتی نسبت به این عارضه داشته باشد. در مواردی، کیست پستان به قدری خوش خیم است که خود به خود از بین می رود. در مواردی نیز باید درمان کیست پستان به صورت جدی پیگیری شود. در این مطلب با کلینیک دانش پژوه همراه باشید تا با کیست سینه و درمان کیست پستان بیشتر آشنا شویم.
مقدمه
اگر در بافت سینه، کیسه های پر از مایع ایجاد شود، فرد به کیست پستان دچار شده است. در اکثر مواقع، توده سینه خوش خیم و غیر سرطانی است. از همین رو، درمان کیست پستان با سرعت بیشتری پیش می رود. ممکن است برخی بیماران بیش از یک کیست در یکی از سینه های خود احساس کنند. این کیست ها شبیه به دانه انگور بوده و ظاهری بادکنکی و پرآب دارند. توده سینه در مواردی ممکن است این ظاهر نرم را نداشته باشد و به هنگام لمس، کاملا سفت به نظر برسد.
اگر شما هم دچار توده سینه شده اید و این توده ها بزرگ و دردناک نیستند، نیازی به درمان ندارید. در صورتی که هیچگونه ناراحتی ای ناشی از کیست پستان برای شما پیش نیامده است، دستکاری آن نیازی نیست. اما اگر درد و ناراحتی به سراغ شما آمده و زندگی روزمره شما را مختل کرده است، می توان کیست پستان را تخلیه کرد و علائم را از بین برد.
اگر در رابطه با ظاهر کیست ها کنجکاو هستید، باید بدانید که کیست پستان ظاهری دایره ای یا بیضی شکل دارد. این ضایعه بیشتر در زمان بروز تغییرات هورمونی در بدن زنان دیده می شود. برای برخی ممکن است دردناک باشد و همین موضوع آن ها را نگران می کند. اما باید بدانید که 99 درصد کیست ها در دسته توده های خوش خیم قرار می گیرند و ظهور آن ها نگران کننده نیست.
علائم کیست پستان
همانطور که در بخش های قبلی گفتیم، کیست های پستان ممکن است در یک یا هر دو پستان ظاهر شوند. علائم این عارضه کاملا به سایز، نوع کیست و محل ظاهر شدن آن بستگی دارد. از جمله علائم رایج کیست سینه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حس کردن توده صافی که متحرک است و به شکل دایره یا بیضی ظاهر شده است. سطح صاف این توده ها، خبر از خوش خیم بودن آن ها می دهد.
- در مواردی ممکن است بیمار از ترشحات پستان اعتراض کند. این ترشحات می توانند شفاف، زرد رنگ یا قهوه ای تیره باشند.
- برخی بیماران از دردناک بودن ناحیه توده سینه شکایت دارند.
- اگر شخصی مبتلا به توده سینه باشد، در زمان های پیش از پریود این توده بزرگتر شده یا حساسیت سینه بیشتر می شود. در این شرایط، پس از پایان پریود اندازه کیست سینه کاهش می یابد. سایر علائم نیز به طور کلی از بین می روند.
- اگر در زمان ابتلا به توده سینه باردار شوید، اندازه این کیست ها می تواند بزرگ تر شود.
لازم به ذکر است که وجود کیست پستان به معنای ابتلا به سرطان یا افزایش احتمال آن نیست. در صورت پدیدار شدن این عارضه نیازی به نگرانی نیست و تنها برای اطمینان خاطر به پزشک مراجعه کنید.
انواع کیست پستان
کیست پستان انواع مختلفی دارد. این انواع مختلف با توجه به سایز کیست، ساختار آن و ویژگی هایی که از خود بروز می دهد، دسته بندی می شوند. دسته بندی انواع کیست به پزشکان کمک می کند تا درمان کیست پستان را بهتر انجام دهند. از جمله انواع کیست پستان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کیست های ساده
نوعی از توده سینه هستند که مایعی شفاف یا زرد رنگ آن ها را پر کرده است. دیواره این کیست نازک، صاف و یکنواخت است. 90 درصد کیست های پستان از این نوع هستند. کیست های ساده در دسته کیست های خوش خیم قرار می گیرند و درمان خاصی نیاز ندارند.
کیست های پیچیده
در نوع دوم کیست های پستان، به نوع پیچیده بر می خوریم. این نوع توده سینه، بخش های جامدی نیز درون خود دارد و سفت به نظر می رسد. دیواره کیست پیچیده نیز ضخیم است. اگر بخواهیم در رابطه با اندازه این نوع توده سینه صحبت کنیم، باید به اعدادی بین 2.5 تا 5 سانتی متر اشاره کرد. چنین اندازه ای، کاملا با دست قابل لمس و تشخیص است. برخی افراد با مشاهده این کیست ها نگران بروز سرطان سینه می شوند. 20 درصد از این نوع توده ها، ممکن است مربوط به سرطان سینه باشد. از همین رو، برای بررسی های بیشتر، نمونه برداری و انتخاب نوع درمان کیست پستان باید به پزشک مراجعه کرد.
کیست های مختلط یا کمپلکس
توده سینه در این شرایط پر از مایع است؛ اما این مایع کمی کدر بوده و دیواره کیست نا منظم است. در مواردی ممکن است پزشک با استفاده از سوزن نمونه برداری که آسپیراسیون نام دارد، توده را تخلیه کند. مایع تخلیه شده حتما باید مورد آزمایش قرار گیرد. احتمال سرطانی بودن این کیست خیلی کم است و تنها حدود 2 درصد برآورد می شود. با این حال، ممکن است پزشک توصیه کند که بیمار هر 6 ماه یکبار چکاپ کند.
ماکروکیست ها
کیست پستانی که بسیار بزرگ و قابل لمس است را ماکرو کیست می نامند. این ماکرو کیست ها هر کدام می توانند در سه نوعی که قبلا معرفی کردیم، دیده شوند.
میکروکیست ها و …
توده ها بسیار ریزی که تنها با سونوگرافی قابل تشخیص هستند، در این دسته قرار می گیرند. این توده ها میکروسکوپی بوده و قابل لمس نیستند.
نوعی دیگر از عارضه های پستان نیز با نام فیبروکیست شناخته می شوند. فیبروکیست با سفت شدن بافت سینه و ظهور کیست های کوچک یا توده های متحرک در سینه ایجاد می شود. علائم آن شبیه کیست است اما به صورت پراکنده در بافت سینه وجود دارد و مثل کیست متمرکز بر یک نقطه نیست.
روش های تشخیص کیست پستان
برای تشخیص کیست پستان، روش های مختلفی وجود دارد. اولین مراحل تشخیص شامل معاینه فیزیکی پزشک و سونوگرافی می شود. در موارد شدیدتر، ماموگرافی و نمونه برداری از کیست نیز به روش های تشخیص اضافه می شود. در ادامه هر یک از این روش های تشخیصی را برای شما بیشتر شرح داده ایم:
معاینه فیزیکی
یک متخصص زنان، با لمس توده ها می تواند تشخیص دهد که این توده در چه دسته ای قرار دارد. از این روش برای کیست های قابل لمسی که خود بیمار آن ها را تشخیص داده استفاده می شود.
سونوگرافی
گفتیم که میکروکیست ها با لمس قابل تشخیص نیستند؛ در این شرایط سونوگرافی بهترین راه تشخیص است. البته سایر توده ها نیز با سونوگرافی مورد بررسی قرار می گیرند. در این روش، از امواج صوتی کمک گرفته شده و تصویری از بافت سینه ایجاد می شود. با سونوگرافی می توان تشخیص داد که کیست سینه پر از مایع است یا مواد جامدی دارد.
ماموگرافی
ماموگرافی روشی پیشرفته تر برای بررسی کیست سینه است. در این روش، با استفاده از اشعه ایکس، تصاویری از بافت پستان به دست می آید. کیست های کوچک یا توده هایی که در سونوگرافی قابل مشاهده نیستند، با استفاده از ماموگرافی قابل تشخیص می شوند.
نمونه برداری از مایع کیست (آسپیراسیون)
برای این که مطمئن شویم کیست سینه سرطانی نیست، باید از مایع ان نمونه برداری کرد. این کار با یک سوزن نازک و مخصوص انجام می شود. در آزمایشگاه، مشخص می شود که کیست خوش خیم است یا از نوع سرطانی است.
تشخیص کیست های پیچیده
گفتیم که کیست های پیچیده بخش های جامد دارند. در این شرایط، دیگر آسپیراسیون چاره نمونه برداری نیست. اگر بیمار به چنین کیست سینه ای مبتلا باید، باید نمونه برداری از بافت یا بیوپسی انجام شود. بیوپسی مشخص می کند که آیا این کیست خوش خیم است یا از نوع سرطانی است.
تشخیص زودهنگام کیست پستان بسیار مهم است؛ چرا که برخی توده ها ممکن است با توده های سرطانی اشتباه گرفته شوند. در صورت تشخیص به موقع می توان درمان کیست پستان را متناسب با شدت آن شروع کرد.
روش های درمان کیست پستان
پیشتر توضیح دادیم که درمان کیست پستان با توجه به نوع توده و علائم آن انجام می شود. همینطور توضیح دادیم که کیست های خوش خیم نیازی به درمان ندارند و خود به خود از بین می روند. برای کیست هایی که نیاز به درمان دارند، از روش هایی چون آسپیراسیون با سوزن، لیزر یا هورمون درمانی استفاده می شود. در ادامه این روش های درمانی را برای شما تشریح کرده ایم.
آسپیراسیون با سوزن ظریف
یک روش درمانی ساده برای توده سینه، آسپیراسیون با سوزن ظریف است. در این روش، پزشک با یک سوزن نازک مایع داخل کیست را تخلیه می کند. تخلیه کیست های بزرگ و دردناک می تواند علائم را از بین ببرد.
درمان هورمونی
در برخی موارد، برای از بین بردن کیست پستان می توان از درمان های هورمونی استفاده کرد. این روش منجر به کاهش احتمال بازگشت کیست می شود. کیست هایی که به دلیل عدم تعادل هورمونی ایجاد شده اند به این درمان پاسخ مثبت می دهند. در کنار درمان هورمونی کیست پستان، تغییر رژیم غذایی توصیه می شود. به این منظور باید مصرف کافئین را کاهش داده و به جای آن میوه، سبزیجات و مایعات بیشتری مصرف کنید.
لیزر کیست پستان
یکی از روش ها نوین درمان کیست پستان، لیزر کیست پستان است. در این روش، از لیزر برای تخریب بافت کیست استفاده می شود. این روش یک روش غیر تهاجمی بوده و دقت بالایی در نابودی کیست دارد. از همین رو، امروزه جایگزین مناسبی برای جراحی های سنتی به شمار می رود. همچنین به دلیل غیر تهاجمی بودن، دوره نقاهت بیمار بعد از لیزر کیست پستان کوتاه است. این روش درمانی بدون درد بوده و در دوره نقاهت نیز بیمار را آزار نمی دهد. پس از لیزر توده سینه، نیازی به بستری شدن نیست. در حالی که جراحی سنتی ممکن است نیاز به برش و بخیه داشته باشد، این روش جراحتی ایجاد نمی کند. از دیگر مزایای این روش نسبت به آسپیراسیون این است که کیست دیگر عود نمی کند. در حالی که در آسپیراسیون احتمال عود کیست وجود دارد. البته باید توجه کنید انتخاب نوع درمان به شرایط بیمار و کیست سینه وابسته است. اگر پزشک معالج شما تشخیص داده است که یک روش درمانی را برای شما انتخاب کند، در انتخاب او دخالت نکنید. مطمئن باشید یک پزشک حاذق، بهترین و کم ریسک ترین نوع درمان را برای شما انتخاب می کند.
سخن آخر
کیست پستان یک عارضه رایج برای زنان است. این عارضه معمولا نگران کننده نیست و به طور خود به خودی درمان می شود. با این حال، برخی از انواع توده سینه نیاز به درمان دارند. از جمله روش های درمان کیست سینه می توان به لیزر کیست سینه اشاره کرد. این روش در کلینیک دانش پژوه، زیر نظر پزشک متخصص و با بالاترین کیفیت برای شما انجام می شود. درمان کیست پستان به نوع توده و شرایط بیمار وابسته است. این درمان باید به تشخیص پزشک انجام شود. توجه داشته باشید که تخلیه و دست کاری کیست ها به شکل سرخود، می تواند مشکلاتی برای شما پدید آورد. از همین رو، از خود درمانی اجتناب کرده و در صورتی مشاهده علائم به پزشک مراجعه نمایید. گاهی درمان کیست پستان نیاز به طی کردن مراحل پیچیده ندارد؛ در این شرایط، با داروهای سبک و یا تخلیه کیست توسط پزشک، علائم از بین می روند. برای این که بدانید کیس کدام درمان هستید، حتما باید به صورت حضوری معاینه شوید. از روش های سونوگرافی و ماموگرافی نیز برای تشخیص عارضه کمک گرفته می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو وقت معاینه حضوری، با کلینیک دانش پژوه در تماس باشید.