در طول قرن ها انسان ها از بیماری فیستول مقعد رنج می بردند. تاریخ پزشکی سرشار از گزارش های مربوط به درمان این آسیب شناسی می باشد و در زمان های اخیر هنگامی که توجه ها به حفظ کیفیت زندگی متمرکز شد به یک موضوع مهم و اساسی در پزشکی تبدیل شد تکنیک های جدیدی برای حفظ و درمان اسفنکتر های ناحیه مقعدی ارائه داده شد. در میان بیماری هایی که دارای میزان تغییرات و شدت کم و زیاد هستند، با توجه به علائم بروز فیستول مقعد، این عارضه دردناک نیز می تواند به عنوان یک بیماری ساده و یا پیچیده باشد. در حالیکه درمان فیستول ساده، آسان و ایمن است، فیستول پیچیده نیاز به درمان های تخصصی تر دارد و جراح متخصص دستگاه گوارش توسط متد های نوین مانند لیزر فیستول برای برطرف کردن آن تلاش می کند.
انواع فیستول
فیستول را معمولا یک مجرا یا دهانه غیرطبیعی حاوی ترشحات عفونی می دانند که یک طرف این مجرا به سمت پوست اطراف مقعد باز می شود و طرف دیگر آن به داخل خود مقعد یا رکتوم است. بسته به اینکه فیستول عضله اسفنکتر خارجی را دربر بگیرد یا خیر به سه نوع تقسیم بندی می شود.
- فیستول خارج اسفنکتری (خارج عضلات مقعد)
- فیستول بین اسفنکتری (بین عضلات مقعد)
- فیستول بالای اسفنکتری (بالای عضلات مقعد)
علائم بروز فیستول مقعد
بروز فیستول به همراه نشانه هایی است که فرد را از ابتلا به این بیماری آگاه می سازد و تشخیص آن را برای پزشک در هنگام معاینه و بررسی آسان تر خواهد کرد.
احساس درد
درد یکی از شایع ترین مشکلات قابل احساس در بروز فیستول توسط بیمار می باشد و کوچک ترین حرکات در نشستن و تغییر پوزیشن می تواند میزان آن را شدید تر نماید. این درد ثابت یا ضربان دار است.
خروج مداوم ترشح
هنگامی که فیستول سر باز می کند معمولا با خروج ترشحاتی همراه است که بوی ناخوشایندی دارد. ترشحات خونی و چرک مانند جمع شده در فیستول وقتی که خارج می شود از میزان درد می کاهند.
آبسه مقعدی
با توجه به اینکه اکثرا پس از آبسه مقعدی، فیستول ظهور پیدا می کند اما وجود آن ها می تواند نشانه ای بر وجود همزمان فیستول نیز باشد.
ملتهب شدن پوست اطراف مقعد و فیستول
وجود چرک و عفونت درون فیستول امری طبیعیست که سبب افزایش التهاب این ناحیه خواهد شد و با درد، سوزش و خارش می تواند همراه شود.
تب و خستگی بدن
زمانی که مواد زائد درون فیستول افزایش یافته و عفونت گسترش می یابد خودبخود کل بدن را درگیر کرده و بیمار تب و لرز می کند. احساس خستگی مداوم نیز از علائم فیستول پیشرفته می باشد.
مشاهده دهانه فیستول
زمانی که فیستول در پوست اطراف مقعد راهی برای خروج پیدا کند، دهانه خروجی آن با چشم قابل مشاهده خواهد بود.
بی اختیاری مدفوع
در بعضی از بیماران یکی از علائم فیستول مقعدی عدم کنترل مدفوع و گاز های روده می باشد.
آیا فیستول تنها به دنبال آبسه مقعدی به وجود می آید؟
بعضی بیماران به دلیل وجود آبسه های مقعدی دچار فیستول می شوند اما برخی از آن ها هیچ سابقه ای در این مورد نداشته و دلیل پیدایش آن آبسه نیست. به طور متوسط نیمی از آبسه هایی که در ناحیه مقعد به وجود می آیند در نهایت به فیستول تبدیل خواهند شد. توجه کنید که فیستول مقعد تنها به دنبال آبسه مقعدی به وجود نمی آید بلکه امکان مبتلا شدن به این عارضه در نتیجه برخی از بیماری ها از قبیل رادیاسیون، کرون، کلامیدیا و امثال آن و یا ابتلا به فیشر و تروما نیز خواهد بود.